TÂY BAN NHA ĐỀ XUẤT 21% THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI CHO THUÊ DU LỊCH NGẮN HẠN
Chính phủ Tây Ban Nha đang đề xuất áp thuế giá trị gia tăng (VAT) 21% đối với hoạt động cho thuê nhà du lịch ngắn hạn – mức thuế cao gấp đôi so với thuế áp dụng cho khách sạn – trong nỗ lực kiềm chế làn sóng chuyển đổi nhà ở sang mục đích lưu trú ngắn ngày, vốn đang làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhà ở tại các đô thị lớn.
Theo Reuters, chính sách mới sẽ áp dụng với các hợp đồng thuê dưới 30 ngày, ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng một phần ba trong số 94 triệu lượt khách quốc tế đến Tây Ban Nha năm 2023 – những người chọn thuê căn hộ thay vì ở khách sạn. Hiện tại, loại hình cho thuê này chưa chịu thuế VAT, trong khi khách sạn đang áp dụng mức 10%.
Đề xuất được đưa vào một dự luật lớn hơn do liên minh cầm quyền thiểu số, do Đảng Xã hội lãnh đạo, trình lên quốc hội. Tuy nhiên, khả năng được thông qua vẫn bỏ ngỏ, trong bối cảnh chính trường Tây Ban Nha đang bị phân cực mạnh mẽ. “Nhà là để ở (…), các biện pháp này nhằm đảm bảo quyền tiếp cận nhà thuê cho các hộ gia đình,” Bộ trưởng Nhà ở Isabel Rodríguez phát biểu hôm 23/5 trong buổi công bố dự luật.
Tây Ban Nha đang nỗ lực duy trì ngành du lịch như động lực kinh tế chủ chốt, đồng thời đối phó với làn sóng phản ứng ngày càng mạnh mẽ trước tình trạng giá nhà tăng cao, trong bối cảnh ngày càng nhiều chủ sở hữu chuyển sang mô hình cho thuê ngắn hạn mang lại lợi suất cao hơn. Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Trung ương Tây Ban Nha, nước này hiện thiếu khoảng 450.000 căn nhà. Tại quần đảo Canary và Balearic, một nửa tổng nguồn cung nhà ở là cơ sở lưu trú du lịch hoặc thuộc sở hữu của người nước ngoài không cư trú.
Hiệp hội Căn hộ Du lịch (Apartur) tại Barcelona, thành phố lớn thứ hai của Tây Ban Nha, lập luận rằng hoạt động cho thuê ngắn hạn nên chịu cùng mức thuế VAT như khách sạn, và gọi mức thuế 21% được đề xuất là phân biệt đối xử. Dự luật đang được xem xét cũng bao gồm một điều khoản gây tranh cãi, lần đầu tiên công bố vào tháng 01/2025, theo đó công dân ngoài Liên minh châu Âu có thể bị đánh thuế lên tới 100% khi mua bất động sản, trừ khi đó là nơi ở chính. Đồng thời, thuế đối với các bất động sản bỏ trống, bao gồm cả nhà thứ hai, cũng sẽ được nâng lên.
“Mục tiêu duy nhất là chấm dứt hoàn toàn các hoạt động này và trao lại ngành du lịch vào tay các chủ khách sạn,” Javier Peñate, cố vấn pháp lý của một hiệp hội chủ nhà du lịch tại quần đảo Canary, nhận định. Tại đây, cả cho thuê ngắn hạn và khách sạn đều đang chịu mức thuế VAT 7%. Chính quyền địa phương và vùng tại Tây Ban Nha tiếp tục siết chặt quản lý thị trường lưu trú ngắn hạn, với việc giới hạn cấp phép mới tại Málaga và Madrid, đồng thời lên kế hoạch cấm hoàn toàn loại hình cho thuê du lịch tại Barcelona trước năm 2028.
Theo báo cáo mới từ Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới (WTTC), chi tiêu của khách quốc tế tại châu Âu dự kiến sẽ tăng 11% trong năm 2025, đạt 838 tỷ USD. Pháp và Tây Ban Nha được dự báo là hai điểm đến hàng đầu, thu hút lượng khách lớn nhất khu vực. Sự dịch chuyển này một phần đến từ dự báo lượng khách quốc tế đến Hoa Kỳ sẽ giảm 7% do nhiều yếu tố tác động.
Tại Tây Ban Nha, chi tiêu du lịch dự kiến tăng 6% so với năm 2024, đạt khoảng 127,7 tỷ USD. Lượng khách quốc tế được kỳ vọng sẽ tăng lên mức kỷ lục mới, từ 98 đến 100 triệu lượt, vượt qua con số 94 triệu của năm ngoái.
Từ ngày 03/04/2025, công dân ngoài Liên minh châu Âu sẽ không còn đủ điều kiện để xin quyền cư trú tại Tây Ban Nha hoặc được hưởng tự do đi lại trong khối Schengen chỉ bằng cách mua bất động sản. Thay đổi này chính thức khép lại một trong những lộ trình phổ biến nhất dẫn đến quyền cư trú tại châu Âu, vốn đã thu hút hàng nghìn nhà đầu tư quốc tế trong hơn một thập kỷ qua.
Theo thông cáo từ chính phủ, phần lớn nhà đầu tư tham gia chương trình Thị thực Vàng đến từ Trung Quốc, Nga, Anh, Mỹ, Ukraine, Iran, Venezuela và Mexico. Đa số lựa chọn đầu tư vào bất động sản tại các thành phố lớn, một hình thức vừa thỏa mãn điều kiện cư trú, vừa bảo toàn giá trị tài sản trong bối cảnh thị trường Tây Ban Nha tăng trưởng ổn định.
Tính từ năm 2013, chương trình đã cấp quyền cư trú cho khoảng 15.300 nhà đầu tư cùng gần 35.000 thành viên gia đình. Trong đó, hơn 6.200 thị thực được cấp thông qua đầu tư bất động sản, chiếm 94% tổng số Thị thực Vàng. Bất động sản là kênh đầu tư chiếm ưu thế tuyệt đối, với tỷ lệ lựa chọn lên tới 96% trong toàn bộ hồ sơ. Năm 2023, người nước ngoài đã mua hơn 87.000 bất động sản tại Tây Ban Nha, tương đương 15% tổng giao dịch trên toàn thị trường. Riêng lượng nhà đầu tư từ Anh và Mỹ đã tăng mạnh sau Brexit, cho thấy vai trò ngày càng rõ nét của Tây Ban Nha như một điểm đến thay thế chiến lược cho những nhà đầu tư tìm kiếm quyền tiếp cận thị trường EU.
Tại Barcelona, các giao dịch bất động sản theo diện Thị thực Vàng chiếm trung bình 5,3% tổng lượng nhà ở bán ra hằng năm trong giai đoạn 2021–2023. Tỷ trọng này phản ánh ảnh hưởng rõ rệt của dòng vốn đầu tư định cư đối với cấu trúc thị trường nhà ở tại các thành phố trọng điểm, đồng thời đặt ra thách thức lớn hơn trong bối cảnh chính phủ đang ưu tiên tiếp cận nhà ở cho người dân địa phương.